Dr.Serkan Süren,“ Yılın herhangi bir gününde aileniz ile birlikte arabanızda seyahat ederken yolun kenarında örneğin bir köpeğin bir kedinin ya da büyük baş bir hayvanın boynunun kesildiğine şahit olduğunuzu düşünün. Çoğu yetişkin için oldukça ürkütücü olan bu sahne, manevi duyguların güçlendiği kurban bayramlarında dini vecizeler kapsamında gerçekleştirildiğinde yetişkinler için daha az travmatik yaşanmakta hatta manevi doyumu da beraberinde getirmektedir. 11 yaşından itibaren gelişen soyut düşünebilme becerisi sayesinde biz yetişkinler ‘’kurbanın boynunun kesilmesi’’ şeklindeki somut görseli “dini gereklilik’’, ‘’sevap’’, ‘’ölüm“ gibi kavramlar ile anlamlandırarak, gerçekleşen eylemi bir hayvan katliamı değil manevi bir doyum olarak yaşantılarız. 11 yaşının altında soyut düşünebilme becerisi henüz gelişmemiş çocuklar ise, gözlerinin önünde gerçekleşen eylemin somut anlamına odaklanırlar, soyutlayarak bizim yüklediğimiz anlamı yüklemekte yetersiz kalırlar.‘’Dini gereklilik“,“ölüm“, “kurban“ gibi kavramların çocuğun düşünce yapısında yetişkinlerdekine benzer bir karşılığı yoktur. Dolayısıyla, soyut düşünce dönemine geçmemiş çocuklar kurban kesimine yetişkinlerin yüklediği manevi anlamları yükleyemediklerinden gördüklerine karşı çok daha savunmasız ve travmaya açıktırlar.“dedi.
Dr.Serkan Süren kurban kesiminin çocuklarda oluşturduğu etkiler için , “Çocuklara kurban kesimini izlettirmek alınmaması gereken bir risktir. Her çocuğun etkilenmesi farklılık gösterse de bir hayvanın gözlerinin bağlanması, ayakların bağlanması, çaresiz bir şekilde can çekiştirerek ölümünü izlenmesi travma etkisi yaratabilir. Depresyon, saldırganlık, gece kabusları, et yemek istememe, alt ıslatma gibi sorunlar gözlenebilir. Çocuğu kesime şahit olması için zorlamak, kurban kanını alnına sürmek gibi ritüeller ile bayram maneviyatını sığlaştırmak yerine, bayramlar; ihtiyacı olanların ihtiyaçlarının karşılandığı, büyüklerin evlerinde ziyaret edildiği, bayram harçlıklarının toplandığı, güzel yemekler ve tatlılar yendiği zamanlar olarak yaşatılmalıdır.“ diye konuştu.
Çocuklara Kurban Bayramı nasıl anlatılmalı?
Çocuklara Kurban Bayramı‘nın anlatımının nasıl yapılması gerektiğine değinen Uzm.Dr.Süren, “Kurban kavramı çocuk sormadığı sürece detaylandırılmamalıdır. Her çocuğun anlaması farklı olacağı için çocuğun soru sormasına izin vererek mümkün olduğunca örneklerle somut şekilde anlatılabilir. Çocuklarımıza bayramı anlatırken kurbanlıkların kesimi üzerinde durmak yerine bayramın ve kurbanın sosyal boyutu üzerinde durulmalıdır.“dedi.
Dikkat etmekte fayda var!!!
Kurban Bayramı hakkında sohbet ederken nelere dikkat edilmesi gerektiğine dikkat çeken Uzm.Dr.Serkan Süren, “ Kurban kesimi ve ayrıntıları hakkında çocuğunuzun yanında ayrıntılı konuşmamaya çalışın. Bayramlaşmaya gittiğiniz yakınlarınız komşularınız kurban kesimi ile ilgili ayrıntılı konuşmaya başlarsa çocuğunuzu hemen o ortamdan uzaklaştırın ve bu konuşmayı dinlemesine izin vermeyin.Ne kadar önlem alınsa da açık alanlarda kurban kesilme sahneleri ile çocuğumuz kısa sürelerde olsa şahit olabilir. Bu sahnelerin yaşanması olası yerlerden uzak durmaya çalışan, bir kesim sahnesinin önünden geçiyorsanız bunu ilk siz fark edin ve çocuğun dikkatini başka yöne verin ve o sahneyi görmesine izin vermeyin.Haber bültenlerinde yasak alanlarda kesilen kurbanlar ile ilgili haberlere bolca rastlanacağından bayramda çocuğunuzu tv den uzak tutmaya çalışın.“ şeklinde açıklamasını sonlandırdı.
Dr.Serkan Süren kurban kesiminin çocuklarda oluşturduğu etkiler için , “Çocuklara kurban kesimini izlettirmek alınmaması gereken bir risktir. Her çocuğun etkilenmesi farklılık gösterse de bir hayvanın gözlerinin bağlanması, ayakların bağlanması, çaresiz bir şekilde can çekiştirerek ölümünü izlenmesi travma etkisi yaratabilir. Depresyon, saldırganlık, gece kabusları, et yemek istememe, alt ıslatma gibi sorunlar gözlenebilir. Çocuğu kesime şahit olması için zorlamak, kurban kanını alnına sürmek gibi ritüeller ile bayram maneviyatını sığlaştırmak yerine, bayramlar; ihtiyacı olanların ihtiyaçlarının karşılandığı, büyüklerin evlerinde ziyaret edildiği, bayram harçlıklarının toplandığı, güzel yemekler ve tatlılar yendiği zamanlar olarak yaşatılmalıdır.“ diye konuştu.
Çocuklara Kurban Bayramı nasıl anlatılmalı?
Çocuklara Kurban Bayramı‘nın anlatımının nasıl yapılması gerektiğine değinen Uzm.Dr.Süren, “Kurban kavramı çocuk sormadığı sürece detaylandırılmamalıdır. Her çocuğun anlaması farklı olacağı için çocuğun soru sormasına izin vererek mümkün olduğunca örneklerle somut şekilde anlatılabilir. Çocuklarımıza bayramı anlatırken kurbanlıkların kesimi üzerinde durmak yerine bayramın ve kurbanın sosyal boyutu üzerinde durulmalıdır.“dedi.
Dikkat etmekte fayda var!!!
Kurban Bayramı hakkında sohbet ederken nelere dikkat edilmesi gerektiğine dikkat çeken Uzm.Dr.Serkan Süren, “ Kurban kesimi ve ayrıntıları hakkında çocuğunuzun yanında ayrıntılı konuşmamaya çalışın. Bayramlaşmaya gittiğiniz yakınlarınız komşularınız kurban kesimi ile ilgili ayrıntılı konuşmaya başlarsa çocuğunuzu hemen o ortamdan uzaklaştırın ve bu konuşmayı dinlemesine izin vermeyin.Ne kadar önlem alınsa da açık alanlarda kurban kesilme sahneleri ile çocuğumuz kısa sürelerde olsa şahit olabilir. Bu sahnelerin yaşanması olası yerlerden uzak durmaya çalışan, bir kesim sahnesinin önünden geçiyorsanız bunu ilk siz fark edin ve çocuğun dikkatini başka yöne verin ve o sahneyi görmesine izin vermeyin.Haber bültenlerinde yasak alanlarda kesilen kurbanlar ile ilgili haberlere bolca rastlanacağından bayramda çocuğunuzu tv den uzak tutmaya çalışın.“ şeklinde açıklamasını sonlandırdı.